Pomimo wielu ograniczeń wprowadzonych w celu zapobiegania rozprzestrzenia się nowej choroby nazwanej COVID-19, ciągle nie sposób określić, kiedy pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 dobiegnie końca. Wszystko wskazuje na to, że z różnego rodzaju obostrzeniami i restrykcjami w korzystaniu z naszych wolności i praw będziemy mieli do czynienia jeszcze przez jakiś czas. Niestety oznacza to także, że widok kościołów, w których w liturgii Mszy świętej będzie mogła uczestniczyć tylko ściśle określona liczba wiernych, nie zniknie tak szybko, jakbyśmy sobie tego wszyscy życzyli. Dla wielu – zarówno świeckich jak i duchownych – sprawowanie liturgii Triduum Paschalnego w prawie pustych kościołach było przejmującym doświadczeniem. Obecnie sytuacja prawna uległa pewnej poprawie, choć nadal daleka od ideału, to jednak pozwala już – przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności sanitarnej i podjęciu odpowiednich działań – na udział w sprawowaniu kultu religijnego przez większą liczbę wiernych.

Pobierz poradnik prawny dla parafii

Jeszcze nie tak dawno wprowadzenie tego rodzaju ograniczeń było niewyobrażalne. Doświadczenia krajów zachodniej i południowej Europy oraz USA pokazują jednak, że zlekceważenie zagrożeń związanych z koronawirusem SARS-CoV-2 może doprowadzić do tragicznych konsekwencji, a w rezultacie także do konieczności podjęcia nadzwyczajnych działań – również w sferze duszpasterskiej. Walka z pandemią nie oznacza jednak, że wierni powinni w ogóle zaprzestać praktyk religijnych czy też korzystania z innych form duszpasterstwa – wręcz przeciwnie, nałożone przez władze państwowe ograniczenia w przemieszczeniu się czy uczestnictwie w zgromadzeniach powinny stać się impulsem do skorzystania z innych dostępnych form udziału w życiu religijnym, w tym formuły zdalnej. Pytanie w jaki sposób obecnie prowadzić posługę duszpasterską, pozostając w zgodzie z obowiązującym prawem państwowym, jest jednym z podstawowych, na jakie chcemy odpowiedzieć w prezentowanym poradniku.

Wiele parafii i innych jednostek kościelnych będących pracodawcami czy przedsiębiorcami spotyka się w tym czasie ze skutkami typowo gospodarczych reperkusji trwającego stanu epidemii i wcześniejszego stanu zagrożenia epidemicznego. Duszpasterze, zwłaszcza ci, którym powierzono troskę o parafie, muszą sprostać wymaganiom związanym z zabezpieczeniem jej finansowego funkcjonowania czy też zagwarantowania realizacji praw pracowniczych osób zatrudnionych. Z pewnością jest to trudne wyzwanie, wymagające podjęcia wielu odpowiednich decyzji, umocowanych w obowiązującym prawie.

W związku z tym, w odpowiedzi na kierowane do nas prośby i pytania, przygotowaliśmy Poradnik Ordo Iuris na czas stanu epidemii, dedykowany specjalnie dla duszpasterzy – zwłaszcza odpowiedzialnych za funkcjonowanie parafii. Zawarliśmy w nim odpowiedzi na kilkanaście pytań, które mogą pomóc kapłanom zarówno we właściwym zrozumieniu prawnych aspektów obecnej sytuacji, jak i znalezieniu odpowiednich sposobów zabezpieczenia doczesnych aspektów funkcjonowania wspólnoty.

ODPOWIEDZI NA NAJWAŻNIEJSZE PYTANIA DUSZPASTERZY

Obecnie prezentujemy drugą edycję Poradnika Ordo Iuris dedykowanego specjalnie duszpasterzom, uaktualnioną o najnowsze przepisy prawne wprowadzone w związku z trwającym stanem epidemii, jak i o odpowiedzi na pytania, które w ostatnich dniach spływały do nas drogą telefoniczną i mailową. Podobnie jak w pierwszym wydaniu, przedstawiamy co wynika z przepisów prawa powszechnie obowiązującego (państwowego). Nie omawiamy natomiast standardów wynikających z norm prawa kanonicznego, które mogą różnić się w poszczególnych diecezjach. Uzupełnieniem poradnika prawnego jest zestaw praktycznych wskazówek sanitarnych opracowany przez dr. hab. Andrzeja Lewandowicza, lekarza internistę i geriatrę.

W prezentowanym poradniku znajdują się odpowiedzi m.in. na następujące pytania:

• →  Co oznacza wprowadzenie stanu epidemii?
• →  Jakie prawa i obowiązki ma osoba objęta kwarantanną?
• →  W jaki sposób zorganizować celebrację spowiedzi i innych sakramentów?
• →  Jak stan epidemii wpływa na formalności przy zawieraniu małżeństwa konkordatowego?
• →  Jakie są prawa i obowiązki pracowników jednostek kościelnych w dobie stanu epidemii?
• →  Czy i na jakie ułatwienia mogą liczyć podmioty wyznaniowe prowadzące działalność gospodarczą?
• →  Które sprawy urzędowe i jak można załatwić przez internet?
• →  Co z terminowymi sprawami sądowymi i administracyjnymi?
• →  Czy istnieje możliwość renegocjowania warunków umów cywilnoprawnych zawartych przez parafię?
• →  Jakie są szczegóły rządowych propozycji wsparcia dla prowadzących działalność gospodarczą, któ- rych obroty zmniejszyły się i którzy stoją przed perspektywą zwolnień pracowników?
• →  W jaki sposób obecny stan epidemii wpływa na obowiązek opłacania składek ZUS z tytułu bycia osobą duchowną?

Prawo zawsze – szczególnie w nadzwyczajnych okolicznościach – jest rzeczywistością dynamiczną. Dlatego nasz poradnik obejmuje stan prawny na 22 kwietnia 2020 r., a wraz ze zmianami prawnymi będziemy go na bieżąco aktualizować. Jednocześnie uruchomiliśmy bezpłatną Infolinię Ordo Iuris, w ramach której nasi prawnicy udzielą informacji i porad w zakresie codziennych problemów prawnych związanych z ogłoszonym stanem epidemii.

Infolinia Ordo Iuris
czynna jest od 23 marca, od poniedziałku do piątku, w godzinach 11:00 – 17:00
pod numerem telefonu: +48 533 326 803
oraz pod adresem e-mail: koronawirus@ordoiuris.pl